Kategorie
Aktualności

10 ciekawostek o Moście Łańcuchowym

Dzisiaj robię sobie „Dzień Mostu Łańcuchowego”.  Wizytówka Budapesztu, jedno z najchętniej fotografowanych miejsc będzie bohaterem dnia. Postaram się wrzucać zdjęcia archiwalne mostu z różnych perspektyw, z różnych okresów historii, żebyście poznali go od A do Z. Tymczasem przeczytajcie krótki tekst!

10 ciekawostek o Moście Łańcuchowym o których (być może) nie mieliście pojęcia.

1. Most, który obecnie znamy, został zbudowany w latach 1947-49. W czasie II Wojny Światowej wszystkie stołeczne mosty zostały wysadzone. Przy odbudowie wykorzystano plany z 1913 roku kiedy to remontowano oryginalną konstrukcję. Obecna forma to tak naprawdę trzecia wersja mostu. Na szczęście dolne filary będące pod wodą są oryginalne a łańcuchy, które po wojnie wylądowały w Dunaju, zostały odzyskane w 70 procentach.

2. Przeprawie nie od razu patronował hrabia István Széchenyi. Choć już w 1842 roku Lajos Kossuth zaproponował, aby most nazwać imieniem swojego politycznego przeciwnika (most miał być skończony dopiero za siedem lat!) a w latach 90-tych ruszyła kampania promująca tą ideę, na zmianę nazwy nie zgodził się właściciel, czyli Ministerstwo Skarbu. Dopiero w 1915 roku popularny „Lánchíd” (Most Łańcuchowy) stał się mostem noszącym imię swojego pomysłodawcy, Istvána Széchenyego.

3. Chociaż na przełomie wieków używano na ulicach kamiennej kostki brukowej, na moście zastosowano drewnianą – była niestety mniej odporna na zniszczenia a jej wymiana dużo kosztowała. Była za to lżejsza.

4. Wiele osób twierdzi, że Most Łańcuchowy jest kopią budowli z Marlowe nad Tamizą, ale nie jest to prawdą. Obie konstrukcje łączy projektant, William TIerney Clark, który specjalizował się w architekturze mostów. Stąd pewne podobieństwo między budowlami.

5. Wiele krąży anegdot o lwach strzegących mostu – poczytać je możecie w dowolnym przewodniku. Początkowo lwy umieszczono w odwrotną stronę, głowami do centrum mostu. Na szczęście stało się to przed otwarciem i gdy tylko dowiedział się o tym Clark, wściekły nakazał odwrócić je tak jak to było w projekcie.

6. Kiedy budowano most, miał on być pierwszym stałym mostem Budapesztu. Stowarzyszenie Mostu Łańcuchowego, które finansowało przedsięwzięcie, w umowie na budowę z miastem zawarło punkt, że w odległości jednej mili węgierskiej w każdą stronę nie może zostać zbudowana żadna przeprawa nad rzeką. Czyli praktycznie zakaz obejmował całą ówczesną Budę i Peszt. Wynikało to z tego, że za przejazd mostem pobierano myto mające pokryć kredytowane koszty budowy.

7. Zakaz konkurencji nie działał zbyt dobrze, gdyż w 1875 roku Ágoston Maygraber otrzymał od samego cesarza pozwolenie na budowę mostu kolejowego w okolicy wyspy Małgorzaty. Jak się później okazało, przedsiębiorca nie miał ani majątku ani nawet porządnych planów budowy – ale pozwolenie otrzymał. Utracił je trzy lata później o czym rozpisywały się media w całej stolicy.

8. Początkowo chodnik na moście był węższy o 40 centymetrów od obecnego stanu. Do 1937 roku bezwzględnie przestrzegano nakazu jednokierunkowego ruchu po każdej ze stron. Nie można było się zatrzymywać i zawracać!

9. Do roku 1870 most należał do wspomnianego Stowarzyszenia, które było notowane na Giełdzie w Wiedniu. Tak więc każdy mógł teoretycznie stać się jego właścicielem. Wartość mostu wzrastała szybko, więc kiedy miasto zdecydowało się go wykupić, kosztowało półtora ceny za którą wybudowano most Małgorzaty, kolejną przeprawę nad Dunajem.

10. Most od początku miał szary kolor, jednakże odcień zmieniał się przez lata: od jasnego, przez gołębi aż po ciemno-szary. Inne też były wizerunki herbu na górze mostu – w latach 1949-73 był to tzw. herb Rákosiego, następnie do 1992 – herb Kadára. Pierwotny herb wrócił na miejsce w roku 1996.